Mukhtari.
Djali i madh i Ali Pashe Tepelenes.
Mukhtari lindi ne 1768 nga martesa e pare e Aliut me Eminene vajza e Kapllan Pashes te Delvines.Po kush eshte Mukhtari? Muktari nderthur guximin me veprimtarine e babit te tij,me nje karakter bujar me sjellje te buta,ai eshte i ndjeshem ndaj dashurise dhe miqesise, dhe ishte kurioz per natyre.Mukhtari u martua me vajzen e Ibrahim Pashes te Beratit Hanife dhe paten dy djeme Hussein dhe Mahamud.Mukhtari ishte i patrembur ne lufte,por nuk kishte aftesite e babait, Aliut si stratege lufte,i pameshirshem dhe i forte,i dhene pas pasurise dhe shperfilles,i vrazhdet por jo i rendomte,pelqente jeten luksose dhe gjuhetine.Ka qene shume i dobishem ne lufte ne shume beteja te Perandorise.Ne 4 Shkurt 1789 pasi morri pjese me sukses ne luften turke-austriake- ruse u shpall mirmiran.Ka qene governator i Oriht, kurse sanxhaku i Agribozi ju dha ne ne mes te Janarit 1798, po ashtu ka governuar edhe ne Karliili,Kurse sanxhaku i Trikales ne te cilin ishte governator ju hoq ne 3 Mars 1804.Ndersa Muktari shkonte ne lufte me ushtaret e tij ne Danub ju dha sanxhaku Delvines kjo pas vitit 1806, e me vone edhe governator i Inebahti.Ne vitin 1810 per arsye qe u dallua ne luften kunder ruseve u be governator i Vlores ku qendroi per shume kohe.Ali Pasha e mbante Muktahrin me vete prane tij, arsyea qe mosha e Aliut, dhe shume pune te tija i bente Mukhtari.Per Kete arsye Aliu shkruan nje leter Portes ne 25 Maj 1818 ku parashton qe Muktari do rrinte me te,dhe sanxhaku i Vlores per tu governuar mire duhej qe ti jepet djalit te tij,te voglit Sahliut.Kjo kerkese e Aliut u pranua dhe ne leteren qe Sulltani i kethen pergjigje ku shkruhet; Ti komunikohet Sahli Pasha tjeteri djale Sanxhaku i Vlores, mir-i miran.Ky vendim i Sulltanit ju notifikua Ali Pashe Tepelenes ne 18 Qershor 1818.Mukhtari ka lene mbresa ne shume bashkekohore .Po ja si e pershkruajne autore te ndryshem. Gianniotis Georgios Economou qe ishte nje bashkekohes i tij e pershkruan me notat me te keqia.Per Mukhtarin mund te kesh vetem perçemim sepse natyra e ka krijuar per te bere pasuri,per te shtypur e jetuar ne ekstremin e luksit e mos perfillje,i pa ruajtur per muaj.Kurse Holland qe e ka takuar personalisht shkruan: Mukhtari nuk eshte i njejte si babai (Aliu) ose vellai i tij Veliu. Eshte me pak mbreselenes se keta te dy. Pergjitheshist i vrazhdet dhe here here ne humor te mire.Nuk eshte i rrafinuar ne sjelljen e tij por jo i rrendomte.Eshte i gjate,burreror dhe i forte.Eshte me pak diplomat se vellai i tij Veliu,por eshte luftetari me i patrembur, dhe ndoshta me i fameshmi mes shqiptareve,virtyt ky qe mbeshtet fuqine e familjes te tyre.Pasioni kryesor i tij eshte gjuhetija,zakonisht i shoqeruar nga bashkepuntoret e tij,kalorsuar me kuaj te mrrekullushem.Me beri pyetje kurrioziteti i tij rreth astrollogjise, qe me demostroj mua edhe me shume kuriositetin e tij dhe dijet qe kish ne kete fushe.Ne kete takim perkethyes qe mjeku Kolettis qe sherbente ne oborrin e Aliut.Ndersa amerikani Theodor Lyman qe vizitoi Janinen ne 1819 takimin me Mukhtarin ne pallatin e tij e pershkruan me shume admirim ai shkruan: kam shume kenaqesi te flas per inteligjencen dhe dinjitetin,menyren elegante te ketij princi.Rralle here shikon te tille pritje plot perkushtim, elegance dhe miresi,qe si ndesh ne oborret mbreterore ne Europe.Do te kujtoj gjithmone me respekt e falenderim pritjen e mrrekullushme qe princi me dhuroj.Po ashtu eshte shume e njohur historia e dashurise se tij me te bukuren Frosini,mbesa e metropolitit te Larises,e martuar me me te pasurin e Janines dhe kish dy femije me te.Unaza fatale e dhuruar nga Mukhtari qe do ti kushtoje dhe jeten, ra ne duart Hanifese gruas se Mukhtarit e cila do ti ankohej Aliut vjerrit per kete ndodhi,gjithashtu ajo i tregoj Aliut per jeten e Mukhtarit dhe grate e tjera.Aliu ngarkoi per te bere hetime dhe arrestoi bashke me Frosinine edhe 16 gra te tjera qe mendonte qe kishin shkuar me Mukhtarin,dhe i denoi me mbytje ne liqenin e Janines.Ka dy versione per kete fakt, e para eshte qe Aliu i denoi sepse Frosinia refuzoi avancet e Aliut dhe u be xheloz,varianti i dyte dhe me seriosi per mua dhe shume autore te tjere eshte se, per te vene nderin e familjes ne vende perballe krushkut te tij Ibrahim Pashe Berati.Viti 1822 qe do te shenonte rrenien e Aliut dhe braktisja e tij nga djemte eshte e ditur.Mukhatari pasi u dorezua bashke me Sahliun u derguan ne Ankara dhe u burgosen per te njejtin arsye si Veliu djali tjeter.Pasi Sulltani pa qe Aliu s kish ndermente te dorezohej udheroj vrasjen e djemeve te tij.Arsya qe u ekzekuatuan qe edhe ajo qe u kapen disa letra te tyre nga burgimi ku ju drejtoheshin shqiptatreve per inkurajim dhe vazhdim te kryengritjes,keto letra rane ne doren e osmaneve.Po ashtu kur Hursit Pasha referoj ne Stamboll situaten ne Janine ai sugjeroj Portes qe djemte e Ali Pashes duheshin vrare edhe sikur Aliu te vdiste ose vritej,sepse ata ishin kercenim per Perandorine, sepse kishte frike qe nje dite djemte e tij do te kethehesin dhe do te hakmereshin.Si rezultat u dha denimi i vdekjes qe do te ekzekutohej ne sekret,kjo ju dergua governatorit te Ankarase Mehmet Rustu Pasha ne fund te korrikut 1821.Qe djemte e Aliut te mos ndihmonin njeri tjeterin ne fillim u vra Veliu ne Kutahya,e me vone Mukhtari e Sahliu ne Ankara ne menyre sekrete.Kokat e Veliut dhe djalit te tij Mehmet te ekzekutuar ne Kutahya u ekspozuan ne 7 Gusht 1821,kurse kokat e Mukhtarit dhe Sahliut ne 9 Gusht 1821.Duhet thene qe Muktari beri qendresie,pasi lexoi fermanin e hodhi poshte dhe tha:Hej te shofte imam Hyseni, qysh pandeh se vdes shqiptari si eunuk ,a nuk e di mor qen se une jam i biri i Ali Pashe Tepelenes,dhe menjehere nxorri shpaten dhe e vrau kapitenin e jeniçereve,ju versul te tjereve pa ju lene kohe, dhe ju bertiti te tijeve,o shoke merrni armet se na prene. dhe pasi vrau bojen mbylli porten e shtepise.Pas nje beteje te gjate bashke me trimat e tij kur pa se jeniçeret arriten te shembin porten dhe te hyjne ne oborrin e shtepise,hodhi ne ere shtepine nga depot e barutit duke thene: djali i Ali Pashe Tepelenes nuk vdes si nje eunuk,duke rene poshte rrenojave te shtepise.
Free Blogger Albert Pasho
Nessun commento:
Posta un commento