Beteja e Nikopolit(Preveza),12 Tetor 1798.
Traktati i paqes i Kampo Formio midis Venedikut dhe Frances ne 1797 qe kaloi te 7 ishujt Jonian dhe territoret bregdetare te Epirit, qytetet e Prevezes, te Parges ,Butrintit dhe Vonices qe ishin ne duart e venecianeve deri ne kete moment,kaluan ne zoterimin e francezeve te Napolon Bonaparte.Mbrritja e trupave francese te komanduara nga gjenerali La Salset,qe ishin rreth 440 ushtare u priten me entuziazem nga banoret vendas,kjo per arsyen e vetme qe pas nje politike financiare e administrative shternguse qe kishin bere venecianet,ata shikonin tek francezet shpresen per nje te ardhme me te mire e pare kjo edhe nen efektin e ideve te reja te iluminizmit francez. Ali Pasha edhe se deri ne kete moment kish mbajtur nje pozicion asnjeanes, edhe qe ky traktat qe nenshkruar pa pranine e tij ,qe po shikonte rezikun per territoret e tija qe i kufizonin daljen ne det dhe mundesine e nje tregtie te lire ne gjithe mesdheun,po ashtu Preveza ishte nje qender e madhe komerciale,me nje port detar qe Aliu donte ta kethente ne portin e tij ku te vendoste floten e tij detare.Aliu do te priste momenti e duhur per tu kundervene planeve te francezeve.Dhe ky moment erdhi ne Gusht te vitit 1798 kur njera nga anijet e Aliut u bllokua nga flota franceze ne gjirin e Ambrakise.Ne 12 Tetor 1798 ne darke Aliu bashke me dy djemte e tij,Mukhtarin dhe Veliun,ne krye te trupave te tij te kalorsise dhe kembesorise u shfaq ne kodrat e Nikopolit.Ushtria e Aliut ishte e perbere nga 4.000 kembesor dhe 3.000 kalores te komanduar nga kater komandante nen vartesine e komandantit suprem Ali Pasha,ata ishin djali tij Muktar Pasha,Beqir Age Xhogadhuri,kapitan Janaqi dhe Agai i Margaritit Hasan Çapari. Francezet komandoheshin nga gjenerali Salset,nen komandant kapiteni i xheniereve De Riçmond mjeshter i fortifikimeve dhe altilerise francese.Gjenerali Salset komandonte 440 ushtare franceze.Keto forca perbenin dy brigada, ajo e 79° komanduar nga Paul Buche dhe ajo e 6° komanduar nga Zhan Hotte si dhe nga nje kompani altilerie ajo e 7° komanduar nga Fau.Keto forca do te kompletoheshin edhe nga forca lokale vullnetare te sulioteve 60 vete dhe te prevezianeve 200 vete te komanduara nga Kalogjero Kristaqi dhe Pano Çarlaba.Francezet vijen e pare te frontit e vendosen ne ngushticen e ngushte tokesore midis detit Jon dhe gjirit te Ambrakise afer Nikoploilt.Kjo vije fronti u fortifikua me llogore nen komanden e kapitenit te xheniereve De Riçmond,ne kete vije fronti kishte dy fortifikime qe perbenin berthamen e altilerise francese me pese topa te ndara ne keto dy fortifikime,me nje rreze veprimi prej 360 metra.Ndersa ne Preveze gjenerali Salset do te lere kapitenin Zhan Mari Tissot me 100 franceze.Ne mengjezin e 13 Tetorit Muktari jep sinjalin e luftes dhe hidhet ne beteje ne krye te 500 kaloresve shqiptar ne veri te linjes te fortifikuar francese .Francezet u munduan te mbrohen por shume shpejt u pa qe ishte e pamundur nje rezistence e tille,para forces te ushtrise te Aliut.Aliu ne fillim kish asgjesuar artilierine e francezeve me artilerine e tij,pastaj kish hedhur ne sulm kalorsine dhe kembesorine,pas luftimes te ashpra, suliotet pas nje rezistence fillestare kishin lene fushen e betejes,dhe ishin terhequr ne vendbanimet e tyre per tu mbrojtur,rezervistet nga Preveza dezertuan dhe u hodhen ne anen e Aliut.Thyerja e vijes te frontit nga ushtria e Aliut dhe pse francezet pas nje rezistence te forte u vrane po thuajse te gjithe ne fushen e betejes,vetem 9 vete mbeten te gjalle.Ushtria e Aliut pas kesaj u drejtua drejt Prevezes qe mbrohej nen komanden e kapiten Tissot,e cila do te bjere nen fuqine e Aliut.Ne kete beteje u kapen rrobe gjenerali Salset,De Richmont,Tissot dhe disa te tjere. Aliu do ti demostronte si trofe lufte keta duke i bere te parakalonin para Janines si humbes. Fitorja e Aliut qe triumfale dhe pati jehone jo vetem ne perandorine Otomane po edhe ne Europe.Ne menyre te veçante ne France ku shokoi opinionin e gjere publik,artistet e kohes e rafiguruan ne pikturat e tyre,po ashtu kronistet e kohes,arti u perdor si nje mjet komunikimi.Per 100 vjet rrjesht prodhuesi i çokollates dhe biskotave francese "Poulain" ka pasur si kopertine(publiçitare) pikerisht betejen e fameshme te Nicopolit.Ne fotot e meposhtme paraqitet:
1-Beteja e Nikopolit 1798, e autorit Felician Myrbach.
Nessun commento:
Posta un commento