Achile, Alessandro dhe Pirro i Epirit ( Antropollogjikisht i perkasin races pellazgo-Illire ).

Achile, Alessandro Magno e Pirro i Epirit

Alessandro Magno e Pirro i Epirit ishin kushirinj,por jo shume te aferm.Ata jetonin ne te njejten kohe historike,dhe si te tille nuk jane pjese e dy boteve te ndryshme sociale e kulturore,nuk jane pjese e dy fazave te ndryshme te historise.Por jane dy ane te te njejtes medalie ne ate moment te caktuar te historise.Te dy lavderoheshin e thoshnin qe rridhnin nga nje race e shqyar dhe e rendeshisme ajo e ZEUSIT, nepermjet EAKOS. Eako eshte djali jo legjitim i ZEUSIT i cili ne mitollogjine Greke eshte gjysem perendi e gjysem njeri.EAKO eshte konsideruar nje njeri mjafte i drejte, aq sa kur vdiq ju besua hyrja per ADE pra atje ku gjykoheshin shpirtrat per ne boten tjeter.EAKO eshte babai i PELEO i cili eshte babai i AKILIT dhe eshte djali i vetem i tij. AKILE pati vetem nje djale PIRRO qe me vone u quajt NEOTOLEMO.Ketu hap nje paranteze se PIRRO eshte emeri i djalit te AKILIT atehere i bie qe emeri i PIRROS se Epirit eshte i bazuar ne kete hipoteze dmth ne mitollogjine antiche.Sipas mitollogjise kur nena e AKILES qe quhej TETI ose TETIDE( qe ishte nje perendi deti) e kishte fshehur AKILIN ne ishullin e Skyros,ne menyre qe te mos merrte pjese ne luften e Trojes, dhe qe te mos njihesh e kishte veshur si grua dhe per kete AKILE kishte marre emerin PIRRA(Greqisht do te thote zjarr) per shkak te flokeve te AKILES qe qene bjond ne te kuq qe i dhane kete emer PIRRA. Por shume shpejt çdo gje do zbulohej sepse AKILIA le shtatezane vajzen e Mbretit LICOMEDE e cila quhej DEIDAMIA, dhe me te pati nje djale qe e quajti si veten PIRRO sepse ai vete ne ishull quhej PIRRA dmth i dha emerin e tij.Pas kesaj AKILE niset ne luften e Trojes dhe ku ra ne lufte dhe se pa kurre djalin e tij.Lufta e Trojes vazhdoje gjate dhe sipas mitollogjise, qe te mirrje Trojen duhej qe ne lufte te merrte pjese nje luftetare, trashgimtare i fisit te EAKO, i cili kishte ngritur murret e Trojes.Dhe ja qe shkojne e marrin PIRRO djalin e AKILES qe ishte i vetmi trashgimtere mashkull nga fisi EAKOS.PIRRO merr pjese ne lufte ne nje moshe mjafte te re dhe me pas quhet NEOTOLEMO. Qe pikerisht NEOTOLEMO qe vret PRIAMO mbret i Trojes, po ashtu me vone vret edhe djalin e HEKTORIT, ASTIANATE ne kete menyre bene qe te zhduk tere prejarrdhien e gjakut Trojane. Pas lufte NEOTOLEMO ( dmth PIRRO djali i ACHILES) martohet me ERMIONE vajzen e HELENES dhe MELENAO i cili qe mbreti i Spartes.ERMIONE eshte e vetmia trashgimtare e fronit te Spartes sepse ne ate kohe trashgimia kalonte nga linja femerore.Keshtu NEOTOLEMO behet pretedent per fronin e Spartes po qe ne ate kohe ishte i zene nga MELENAO e HELENA.Per kete arsye NEOTOLEMO e ERMIONE vendosin te largohen nga kjo bote qe njifnin qe ne kete kohe, dhe shkojne e vendosen larg ne veriperndim te kesaj bote atje ku bashkohen dy dete ai Jon me ate Adriatik, e panjohur e pa eksploruar qe korispodonte me Epirin dhe Illyrin e poshteme.Ketu NEOTOLEMO themelon nje qytet qe quhet MILOS dhe i jep jete nje dinastie atyre te MOLOSEVE ne 439a.c.Ne rrjedhen historike ketu kemi nje periudhe te erret ,deri sa na shfaqet ne burime historike mbreti i Moloseve ALCETA.Ne baze te te dhenave historike ALCETA deshmone e konfirmone faktin qe ne jemi trashgimtare te denje te AKILIT ne Epir nepermjet NEOTOLEMO.Kjo mbretei shtrihet ku eshte sot Epiri dhe Shqiperia e Jugut.ALCETA eshte i pari mbret i MOLOSEVE qe njohim.ALCETA ka dy djem qe qe quhen, NEOTOLEMO njeri e tjeteri ARRIBA.Per kete arsye ALCETA e ndan mbreterine e tij ne dy pjese, ne Epirin e Veriut ku shtrihet territoret Shqiptare sot ne Jug per NEOTOLEMO,dhe ne pjesen e jugut ku shtrihet Epiri sot per djalin tjeter ARRIBA.NEOTOLEMO qe zoteronte ne veri kete dinasti ka dy femije njeri quhet ALESSANDRO I ose ndryshe njifej si MOLOSO dhe nje vajze qe quhej MYRTALI dhe me vone dote quhej OLIMPIADE ose OLIMPIA( nena e ALESSANDRO MAGNO).Ne kufi te kesaj dinastie shtrihej ne pjesen verilindore nje mbreteri e vogel ajo e Maqedonise me mbret FILIPO II qe njkoheshist qe dhe kundeshtare me NEOTOLEMO. Per te rregulluar raportet mes tyre NEOTOLEMO vendos te martoje vajzen e tij OLIMPIA(MYRTALI) me FILIPO II dhe nga kjo martese linde ALESSANDRO III ose si e njofim ALESSANDRO MAGNO.Kjo eshte pema gjenealogjike e ALESSANDRO IL GRANDE.Per te forcuar akoma me shume kete lidhje gjaku NEOTOLEMO vendos qe vite me vone te martoje djalin pra ALESSANDRO I (MOLOSO) me vajzen e FILIPO II te Maqedonise qe quhej KLEOPATRA(te cilen FILIPO e kish pasur me nje konkubine).Gjate martese FILIPON e vrasin flitet qe ka dore dhe nena e ALESSANDROS pra OLIMPIA.Froni kalon ne duart e ALESSANDROS si trashgimtare legjitim.Nderkohe situata ne pjesen tjeter te dinastise ate te jugut ku sundonte ARRIBA qe e trazuar dhe fuqia e tij ishte ne renie per shkak te revoltave te brendeshme.Ne kete situate NEOTOLEMO pushton zoterimet e vellait te tij ne Jug ARRIBES.NEOTOLOMEO ka nje djale qe quhet KASANDRO dhe eshte gjeneral i ushtrise,i cili vret te gjithe femijet e ARRIBES me perjashtim te njerit qe quhet EACIDI,ky me vone behet trashgimtare i kesaj dinastie e i duhet akoma te luftoje me kusheririn e tije KASANDRO.Po edhe njehere KASANDRO vret tere femijet kesaj here te EACIDIT me perjashtim te njerit (PIRRO) i cili eshte 8 vjeç.Ne fillim PIRRO dergohet si rrob tek kushurrinjte e tij ne Maqedoni e me pas ne Egjypt.Ne Egjypt PIRRO shquhet per vlerat e tij trimeri ,zgjuarsi dhe bie ne sy te ARSINOE e cila eshte mbretereshe e Egjyptit gruaja e mbretit TOLOMEO.Kjo vendose ta martoje me nje nga vajzat e saj.Pas martese PIRRO me parate e vjerrit mbretit TOLOMEO vendos te kethehet ne Epir pas merr edhe elefantet e tij qe me vone do te behen te fameshem ne luften e Italise.Me te arritur ne Epir merr ne dore mbreterine dhe behet mbret i Epirit.Kjo eshte lidhja e gjakut midis ALESSANDRO MAGNO e PIRRO te EPIRIT.Ne te vertete ata ishin femije te dy kusherireve qe ishin femije te dy vellezereve NEOTOLEMO e ARRIBA. ALESSANDRO e PIRRO nuk njiheshin me njeri tjeterin sepse mes tyre ka nje largesi kohe 4 vjet.Kurr PIRRO lind 219a.c ALESSANDRO MAGNO kish vdekur 323a.c pra kater vjet perpara.Ne ate kohe duhet te konsiderojme qe raporti ethnik midis racave eshte nje perberes konstant dhe mjaft i rendeshisem ne jeten e brendeshme te ketyre shoqerive antike.Dhe pikerisht ky eshte gabimi qe shume autore nuk e konsiderojne fare kete aspekt.Per ta kuptuar me mire po marr shembullin e ROMES antike,ndryshimi midis Plejbei e Patrici eshte dsllim race shoqerore.Te paret ishin te races Mediterane antike ishin autokton,ndersa te dytet Patrici ishin indeoeuropei te arrdhur me vone.Qe do te thote kishin zakone te ndryshme,kalendar te ndyshem,zakone familjare te ndryshme,fe te ndryshme,pra konsiderroheshin raca te ndryshme.Po ta projektojme kete ne shoqerine tone kontemporane dallimi i races bazohet te ngjyra e lekures,por ne ate kohe raca te ndryshme bazoheshin tek gjinia.Nje shoqeri antike qe e kish bere te veten kete diskriminim racial ishte pa dyshim ajo Greke.Shoqeria antike Greke ishte rezultat i dy realiteteve raciale etnike qe ishin ne konfrontim te vazhdueshem e te ashper mes tyre.E para ishte raca mediterana antike qe perbehej nga Athina, Kreta,Akej,Miqenej perfaqesues te nje shoqerie matrialkale,qe e kishin zakon te vdekurit e tyre ti digjnin,ekonomia e tyre bazohej ne periudhen e bronxit,ishin bujqer dhe blegtore te vegjel.Te dytet raca etnike e pushtuseve atyre indeoeuropei te arrdhur me vone,qe shoqeria e tyre qe patrialkale,ekonomia e tyre bazohej ne periudhen e hekurit,qe per zakon te vdekurit i varrosnin,jane themelus te luftrave dmth jane pushtues.Dhe keta jane te paret jane civilta e IONEVE dhe te dytet civilta e DOREVE.Pra IONI e DORI jane dy raca etnikisht te ndryshme,dy shoqeri diametrialisht te kunderta si nga ana sociale e kulturale.Kjo shpegon dhe faktin qe Athina dhe Sparta ishin gjithmone ne lufte dhe urrenin njeri tjeterin.Dallimi mes tyre ishte rrenjesor e i thelle.Kjo perkarsi etnike shpjegon dhe faktin pse ata nuk ndihmonin njeri tjeterin dhe se ishin shume afer gjeografikamente,por perkundrazi ushtrite Doriane shkoni per ndihme deri ne Epirin e larget ose Iliri o ne Magna Greke ne Itali.Sepse ndiheshin te njejte.Ndryshimi arrin deri tek gjuha qe flasin,disa germa i lexojne dhe pronuncojne ndryshe.P.sh germa k ata Ioniane e lexojne ks dmth x ,nga ka prearrdhjen edhe x i gjuhes latine.Gjeografikisht ata shtriheshin ne keto hapesira.Ajo e IONEVE pasi qe debuar shrihej ne Athine,ne brigjet e detit Egje,ne Azine Minore(Turqia sot),nje pjese ne Sicili,dhe nje pjese ne brigjet e detit Tirreno ky eshte Campagna sot ne Itali.Kurse ata te DOREVE shtiheshin ne gjithe Peloponezin,Cirenaica(Libia orientale sot) ,Cecilia (Azia Minore ne veri te Qipros sot),ne Bitinia(krahine Turke sot),Kreta,Epiro(Shqiperia e Jugut sot),ne Itline zonat e Pulies,Tarantos,dhe nje pjese te Sicilise sot. Pra kur flasim per shoqerite antike nuk duhet te perdorim nje sistem pergjitheshimi si bejne shume autore dhe pikerisht ketu gabojne eshte njesoj si te flashe per Anglezet e ti pergjitheshos me Skoceze,Galezet eIrandezet qe skane asgje te perbashket ose pak gjera.Ku ndryshim etnik ne ayte kohe quhej SUGENIS qe dote thote jemi nje popull,kemi lindur bashke,jemi e njejta race.Ne emer te SUGENIS beheshin aleanca lufte,lidhje gjaku mes mbreterive,e ndihmonin njeri tjeterin.I vetmi moment ne histori ne Greqine antike qe kjo u kalua qe periudha e luftes kunder Peresise,po edhe ketu jo se u formuan aleanca mes Ioneve e Doreve po te themi bashpunuan kunder nje armiku te perbashket,dhe menjehere pas lufte kethehesjhin si me pare ne lufte me njeri tjetrin.Lufta e Peloponezit eshte shembulli me i mire,ku Spartanet kontrrollonin pjesen me te madhe te qyteteve Greke.Ne kete skenar do te beje hapesire nje popuul tjeter qe jetonte ne veri ai i ILLIREVE.Ky raport fillon qe ne shek e VII a.c por eshte pikerishte ne shek e V a.c qe ky popull pra Illiret hyjne ne menyre thelbesore e te rendeshishme ne jeten politike e shoqerore te Greqise,duke marre pjese aktive ne luften e Peloponezit.Ne fillim duke e furnizuar me trupa PERDICA II te Maqedonise ,dhe me vone ndryshojne strategji dhe vendosen ne krah te ARRABEU te LINCESTIDE.Sipas TUCIDIDE(historian) thote qe fale Ilireve ne betejen e LINCESTIDE ne 423 a.c,ARRABEU fiton mbi Maqedonasit dhe aleatet e tyre Spartane.Po ashtu TUCIDIDE thote qe ne kete beteje Maqeedonasit e lene fushen e betejes te tmerruar nga Iliret dhe thirrjet e tyre per lufte.Nje shek me vone Iliret arrijne nje pjekuri politike te tille sa te synojne rritjen e hegjemonise se tyre ne Greqi.Sipas Diodoro Siculo eshte pikerishte mbreti Bardhyl i Dardaneve qe pushton Maqedonine dhe here pes here pushtime ne Epir.Bardhyli arrin te mbyse gjithe revoltat e Maqedonasve qe donin te rimerrnin pushtetin.Do te jete vetem Filipo II babai i Alessandros qe me shume mundim do te munde mbretin Bardhyl.Po me gjithate ate Filipo edhe se ne lufte me Bardhylin nga ana tjeter martohet me mbesen e tij AUDATA ,ne kete menyre krijone aleance me te. Duhet te thene qe bota Illire eshte mjafte e ndare se ne nje ane krijon aleance me Macedonasit ne anen tjeter krijon aleance kunder tyre.Po ashtu marredheniet e botes Illire me femijet e Filipos jane reletavisht te mira dhe jo armiqesore sidomos me Alessandro.Plutarco na thote qe Alessandro shkonte shpesh ne Iliri per te shtypur evoltata e shpeshta sidomos te Autariateve,Taulanteve e Dardaneve.Pikerisht ketij populli i perkasin Alesandro dhe Pirro.Ne shek e IV a.c Alessandro merr fronin e Filipos i cili ka mundur Greket(pavareshiste kujt i perkasin IONEVE a DOREVE) ne betejen e Cheronea ne kete beteje merr pjese dhe Alessandro.Filipo vdes dy vjet me vone.Dhe ku realitet ndryshon sepse Alesandro nuk eshte Filipo ai ka nje edukim ndryshe.Ai eshte edujuar nga Aristotelo qe kish si ide filosofike universalitetin e kultures si nje pasuri mbare njerezore.Pra per Alesandro realiteti Grek i dy shoqerive ai i Ioneve dhe i Doreve bejne pjese ne nje realitet me te gjere,ai mbare njerezor i kultures.Eshte pikerisht kjo ideja e Alessandros.Ai pasi merr fronin ndjek gjurmet e Filipos fuqezon pushtetin e tij e vendose ti shpalle lufte Impero Persiano.Ma pse Peresine?E para ishte pengese e espansionit te Greqise dhe tjetera me e rendesishme qe ideja e universializmit dhe bashkimit te gjithe grekeve pavareshisht kujt shoqerie i perkishnin.Impero Persiano eshte nje konglomerate e popujve te ndryshem,dhe shumica ishin te races Greke atyre Ioaneve te perqendruar ne Azine Minore, grekerit e orientit.Kjo lufte ne emer te kesaj ideje dhe asaj te unifikimit kethehet ne lufte kunder barbareve por ka dhe nje aspekt tjeter ate te hakemarrjes.Persianet dy shek me pare kishin vjedhur dhe shkateruar kulturen Greke.Pra Alessandro arrin ne Peresi per te konfirmuar kulturen Greke, idene e universalizmit.Ma Alessandro nuk eshte Grek ai i perket races Illire ma eshte pikerishte kjo ide qe e bene te ndihet Grek( dmth edhe pse nuk ishte Grek ndihet me Grek se vete Greket).Historia me vone do ta pervetesoje dhe Greqizuar pikerisht fale kesaj ideje ne Greke.Po Alessandro Magno eshte antropollogjikisht i races Illire.Dhe kete e shpjegone fakti qe Alessandro luftonte ne kale,ushtria e tij kish kaloresi,tipike kjo per Iliret, se Grekerit nuk luftonin ne kale ,ushtria e tyre kishte karroca me luftetare qe luftonin siper tyre po jo kalores. Alesandro eshte i pari qe hyn ne histori si ndryshim i raportit te marredhenies te njeriut me kalin duke dominuar kalin e tij Bucefalo(Bukefale).Formimin e kavalerise si njesi ushtarake luftimi per here te pare ne historine njerezore. Pirroa i Epirit e shtrin hegjemonine e tije ne perendim drejt Italise atehere Magna Greke. Betejat e fameshme te tij ne Taras(Taranto) e Sicili do kaloje ne histori me Elefantet e tje te fameshem dhe me shprejen e fameshme te tij qe ka hyre ne histori si; "Fitorja e Pirros"(qe do te thote s ja vlene bara qerane ne shqip)per humbjet e medha qe pati dmth nje fitore por me humbje shume te medha nga ana e tij. Pirro qe nje komandant e prijes ecelente, qe sipas Plutarco thote : Anibale qe konsiderohet si nje nga gjeneralet me te medhenj te historise,e vinte e thoshte per Pirron, qe vjen nga madheshtija pas Alesandro Magno,i cili;"Beri te trondiste Romen dhe Kartagjenen per 6 vjet rrjesht". Por fati i suksesit misdis Aleksandrit dhe Pirros qe i ndryshem, se dhe vete realitetet e tyre qene te ndryshme:si ai i lidjes apo ai i perendimit te tyre. Edhe fundi i tyre qe pothuajse i njejte dhe tragjik per te dy.Ndersa Alessandro vdes fare i ri, ne kulmin e zgjerimit te territoreve te tija,nga malarja dhe per disa historiane te tjere per helmim.Pirro do te vdes nga nje ndodhi e rrendomte si ajo e nje tjegulle qelluar nga nje grua nga tarraza e shtepiese se vete,gjate luftes ne Peloponez kur Pirrua po kalonte shaluar kalin e tij.Edhe pse historia zyrtare i ka pervetesuar dhe greqizuar si Greke,por ata ne asnje menyre i perkasin kesaj race(Greke) por ata qe te dy antropollogjikisht i perkasin races Pellazgo-Ilire.

Free Blogger Albert Pasho